Belangst:
Wat is het en hoe kom je ervan af?

Klamme handen, een verhoogde hartslag en klotsende oksels wanneer je telefoon overgaat? Als jij het spaans benauwd krijgt het idee dat je moet bellen, heb je waarschijnlijk te maken met een belfobie. Deze angst om te bellen kan je dagelijks leven flink in de weg zitten. Maar hoe herken je belfobie eigenlijk en belangrijker nog, hoe kom je ervan af? Wij hebben handige tips samengesteld om jouw vervelende telefoonangst te overkomen.

Inhoudsopgave:

wat is belangst?

Belangst wordt ook wel telefoonangst of belfobie genoemd. Mensen met belangst vinden bellen soms zo stressvol dat ze telefoontjes tot het allerlaatste moment uitstellen. Het is een specifieke vorm van sociale fobie, waarbij je bang bent om te communiceren in bepaalde sociale situaties, in dit geval over de telefoon.

De angst om te bellen komt vaker voor dan je denkt. Uit onderzoek blijkt namelijk dat bijna 40 procent van de Nederlandse jongvolwassenen het eng vindt om te telefoneren. You are not alone! Maar ook ouderen kunnen angst hebben om te bellen, bijvoorbeeld omdat zij de technologie niet helemaal begrijpen of doordat ze een nare bel-ervaring hebben gehad.

symptomen van belangst

Dat je liever een appje stuurt dan belt, is niet zo gek. Maar wanneer spreek je eigenlijk over belangst? Hieronder hebben we een paar veel voorkomende symptomen op een rij gezet waaraan jij deze sociale fobie kunt herkennen.
Heb jij belangst? Dan heb je tijdens het telefoneren last van een of meerdere van de onderstaande symptomen:

  • droge keel
  • klamme handen
  • misselijkheid of buikkrampen
  • zweten
  • trillen
  • kortademigheid
  • hartklopping
  • paniek
  • black-outs

Ook proberen mensen met belangst een telefoongesprek zo veel mogelijk te vermijden. Bijvoorbeeld door hun telefoon niet op te nemen of door uit te wijken naar berichtjes, e-mails of brieven.

oorzaken van belangst

Om jouw angst straks goed onder ogen te kunnen zien, is het handig om te weten waar jouw fobie voor bellen eigenlijk precies vandaan komt. Heb je een nare ervaring meegemaakt? Of ben je bang om voor schut te staan? We hebben een paar mogelijke aanleidingen hieronder weergegeven:

  1. nare ervaringen

    Als je in het verleden een vervelend telefoongesprek hebt gehad, denk je wel twee keer na voordat je weer de hoorn oppakt. Bijvoorbeeld wanneer je over de telefoon geïntimideerd, uitgescholden, gekwetst of zelfs bedreigd bent. Heb je dit ooit eens ervaren? Mogelijk is dit de oorzaak van jouw belangst.

  2. bang om voor schut te staan

    Over je woorden struikelen of niet gelijk een vraag kunnen beantwoorden: veel mensen met belangst zijn bang om voor schut te staan tijdens een telefoongesprek. De schaamte die hieruit voortkomt, wil je het liefst vermijden. Hierdoor laten sommige mensen het bellen liever links liggen.

  3. vanuit huis meegekregen

    Wanneer je opgegroeid bent in een familie die niet graag belde, is de kans groot dat je deze gewoonte als kind overneemt. Net als andere sociale vaardigheden, kun je bellen namelijk oefenen door het te doen, maar ook te luisteren naar andermans gesprekken. Als er thuis niet veel gebeld werd, kan dit mogelijk een oorzaak zijn van je afkeer tegen bellen.

  4. afwezigheid van lichaamstaal

    Tijdens een praatje waarbij je de ander in de ogen kan kijken, kun je met behulp van lichaamstaal het gesprek sturen. Bemoedigende knikjes, gefronste wenkbrauwen of een gefocuste blik helpen jou je verhaal goed over te brengen. Ook je eigen bewegingen kunnen kracht bijdragen aan de dialoog. In een telefoongesprek moet je dit allemaal missen, waardoor het verhaal misschien anders of verkeerd over komt.

  5. controleverlies

    Een telefoongesprek heb je toch minder zelf in de hand dan een appje. Je hebt maar beperkt de tijd om te reageren en wat je uitspreekt, kun je achteraf niet wissen of teruglezen. Dit kan stress opleveren, waardoor er misschien een verkeerd of gek antwoord uitfloept.

  6. mensen luisteren mee

    Soms heb je niet de luxe om in stilte ergens te bellen. Collega’ s kunnen horen wat je zegt en kunnen daarbij ook nog eens commentaar leveren. Niet ideaal als je al niet de sterkste beller bent...

tips om belangst tegen te gaan

Belangst is vervelend en kan je flink hinderen: op de werkvloer maar ook zeker in je persoonlijke leven. Waarschijnlijk ben jij je er ook wel bewust van dat het uitstellen of vermijden van belangrijke telefoongesprekken geen goede reactie is op jouw belangst. Het zorgt even voor opluchting, maar op lange termijn alleen maar voor meer angst.
Gelukkig zijn er verschillende manieren waarop je je telefoonangst kunt aanpakken. Zo wordt telefoneren minder stressvol voor je en hoef je je hierdoor niet meer te laten hinderen.

  1. tip 1) bereid het gesprek goed voor

    Een goede voorbereiding is het halve werk. Wanneer je jouw telefoongesprek van te voren uitdenkt, zorgt dit voor de zekerheid en rust die je nodig hebt. Je kunt op verschillende manieren je telefoongesprek alvast voorbereiden:

    • Het gesprek uitschrijven: zet op papier wat jij tijdens het telefoongesprek allemaal wilt zeggen en vragen. Ook antwoorden op verwachte reacties kun je alvast bedenken en opschrijven.
    • Spiekbriefjes maken: schrijf een paar woorden op die jou helpen om de lijn van je verhaal weer te herkennen. Deze sleutelwoorden helpen jou om snel weer grip te krijgen op het gesprek.
    • Oefen het gesprek: ga rustig zitten en voer het telefoongesprek met jezelf. Je kunt zo werken aan je toon en tempo van het gesprek. Vraag een vriend, naaste of collega om hulp om samen te oefenen.
  2. tip 2) blijf rustig tijdens het bellen

    In een spannende situatie, willen we nog wel eens in paniek raken. Het gevolg? Je gaat opeens veel sneller praten, je struikelt over je woorden of je valt juist stil. Tijdens deze momenten kun je met behulp van mindfulness je gedachten weer tot rust brengen. Doe een korte ademhalingsoefening of tel tot 10 om weer alles in controle te krijgen. Vraag eventueel of je later terug kunt bellen, wanneer jij weer gekalmeerd bent.

  3. tip 3) zoek een rustige plek

    Als je zenuwachtig wordt van al je collega’s die mee kunnen luisteren met jouw gesprek, zoek dan een rustige plek op om te bellen. Een kalme omgeving helpt bij jouw gemoedstoestand en verkleint de kans dat jouw collega’s je kunnen horen en afleiden.

  4. tip 4) stel het niet uit!

    Een van de grootste nadelen van belangst is dat telefoongesprekken vaak onnodig lang worden uitgesteld. Hierdoor wordt de drempel om te bellen alleen maar hoger. Geef jezelf daarom een schop onder de kont: dwing jezelf, of beter nog, laat je dwingen om te bellen. Spreek met iemand af dat deze je regelmatig onaangekondigd belt. Of zet de kantoortelefoon op jouw bureau neer, zodat jij degene wordt die alle telefoontjes opneemt.

  5. tip 5) ga veel bellen

    Dit klinkt voor velen als hun ergste nachtmerrie, maar regelmatig bellen helpt juist om over je telefoonfobie heen te komen. Door jezelf bloot te stellen aan je angst, kun je deze overkomen. Door de ervaringen leer je bijvoorbeeld dat datgene waar je bang voor was misschien nooit voorkomt, of juist meegevallen is. Oefening baart kunst!

  6. tip 6) maak een belafspraak

    Het helpt om van te voren aan te kondigen dat je gaat bellen. Wil je jouw collega even telefonisch iets vragen? Stuur dan eerst een chatbericht of e-mail. Je weet dan zeker dat je hem of haar niet stoort. Ook werkt een belafspraak als een stok achter de deur. Het geeft je een belangrijke reden om jouw telefoontje niet langer uit te stellen.

  7. tip 7) luister eens naar het gesprek

    Om je angst echt de baas te zijn, is het belangrijk om de oorzaak hiervan te herkennen en aan te pakken. Veel mensen zijn bang dat ze stom, gek of raar worden gevonden door wat ze zeggen.
    Echter zijn deze gedachten vaak aannames en niet de waarheid! Door de paniek hoor je vaak niet wat er daadwerkelijk gezegd en bedoeld wordt door de ander. Probeer daarom écht te luisteren naar wat er gezegd wordt. Want bedoelt die persoon die je aan de lijn hebt echt iets gemeens, of denk je dat maar? Deze methode wordt ook wel cognitieve herstructurering genoemd.

  8. tip 8) zoek op tijd professionele hulp

    Wanneer je blijvend last houdt van je belangst, is het belangrijk om om tijd goede hulp in te schakelen. Constante angst kan zorgen voor veel stress en andere klachten. Bespreek samen met de huisarts welke stappen of behandeling van deze specifieke sociale angst passen bij jou.

Kortom, belangst kan flink lastig zijn. Gelukkig zijn er allerlei manieren die je van deze fobie af kunnen helpen. Zo ga jij straks met een gerust hart (weer) een ouderwets telefoongesprek aan!